Jans Diemer

Geboren op 22 september 1922 te Borger. Zoon van Jans Diemer, slagerspatroon, en Hendrikje Elders. Van gereformeerde huize. Leerling van 1939 tot 1943. Gefusilleerd in september 1943 binnen de grenzen van de gemeente Assen.

Het Grote Gebod, p. 457:

Op 5 augustus 1943 rinkelde in de woning van de familie Diemer om ongeveer 15.00 uur de telefoonbel. Mevrouw Diemer-Elders ging naar de telefoon en meldde zich: ‘Mevrouw Diemer’. Aan de andere zijde werd gevraagd of haar zoon Jans thuis was. Zij vroeg met wie zij sprak, waarop de stem antwoordde: ‘Met het Gewestelijk Arbeidsbureau Emmen.’ Zij wist dat haar zoon Jans vanwege zijn illegale werkzaamheden geregeld contact had met De Poel van het Gewestelijk Arbeidsbureau. Beide mannen kwamen over en weer bij elkaar over de vloer. Mevrouw Diemer riep daarop haar zoon door te zeggen, dat er telefoon voor hem was. Jans pakte de telefoon en voerde een gesprek. Toen hij uitgesproken was, vroeg zijn moeder wie er gebeld had. Jans Diemer: ‘Dat was mijnheer De Poel. Hij vroeg of ik geslaagd was met het vinden van een onderduikadres in Gasselternijveen. Ik heb tegen hem gezegd, dat dat niet gelukt was. De Poel vroeg toen of ik vanavond om 20.00 uur bij hem kwam. Ik vond het wel een gek gesprek. De Poel kwam mij zo vreemd voor.’ Om ongeveer 20.00 uur verliet Jans Diemer de woning van zijn ouders om naar de woning van De Poel te gaan. Onderweg trof hij Egbert Duursma, die toevalligerwijs ook op weg was naar De Poel. Daar werden de beide mannen gearresteerd. 

Aanvulling door de heer Peter Beukema aangeleverd.

Jans Diemer is twintig jaar, HBS-leerling in Stadskanaal en woont in Onstwedde als hij onderduikt. Zijn mede-onderduiker Geert Molenaar vermeldt dat hij al na vrij korte tijd het onderduikhol verlaat. De duur van zijn onderduik is hooguit een maand of drie. Hij gaat weer thuis in Borger wonen en werkt mee in de slagerij van zijn ouders. Door contact met het verzet raakt hij betrokken bij verspreiding van illegale bladen en gaat deel uitmaken van knokploeg De Hondsrug, die in mei 1943 actief wordt. In juni is Diemer betrokken bij de poging tot brandstichting in het gemeentehuis in Exloo. Het doel is de bevolkingsadministratie te vernietigen. De Duitsers maken fel jacht op plegers van de aanslag en na verraad wordt hij op 5 augustus in de val gelokt en gearresteerd. In een zitting van het Polizeistandsgericht in Assen worden hij en negen andere knokploegleden ter dood veroordeeld. Alleen oud-schoolgenoot Harm Brandsma ontkomt en overleeft de oorlog. In zijn afscheidsbrief aan ouders, broers en zussen schrijft Jans onder andere “Groet ook (…) mijn leeraren en schoolvrienden.”
Op 20 september -twee dagen voor Jans’ eenentwintigste verjaardag- vindt in de avond zijn executie plaats op de militaire schietbaan Witterveld bij Assen. De tien verzetsmannen, die op weg naar hun fusillade het Wilhelmus zingen, worden dezelfde nacht nog gecremeerd in Westerbork.

Volledige tekst afscheidsbrief Jans Diemer (20 september 1943):

“Lieve ouders, broers en zusters,
Zojuist is het doodvonnis over ons uitgesproken.
We zullen elkaar hier op aarde niet weer zien lievelingen. Ik dank jullie allen
voor jullie goede gaven aan mij.
De hemel is mijn Vaderland. Daar hoop ik jullie ook allen weer te zien.
Vaarwel lieverds, ontvang van mij een dikke afscheidszoen. Ik ben helemaal
niet angstig of bedrukt, want ik ga naar mijn Vader in den hemel, naar
mijn eeuwig Vaderland.
Wees niet bedroefd om mij hoor. Dag lieve moeder en vader. Het ga jullie
allen goed. Tot weerziens in ’t Vaderhuis hierboven, waar ik straks leven ga.
Daaag lieverds, Daaag.
Groet ook alle vrienden en bekenden van mij. De gehele familie, de dominee,
de fam Stevens, de fam de Lange, mijn leeraren en schoolvrienden.
Rieks en Minke nog wel gefeliciteerd met de kleine.
Wat schrijf ik slecht hè, dat komt van de pen hoor.”

Bron van het laatste gedeelte: ”De onderduikers van de Ten Haafs (deel III)” in de categorie https://www.triplers.nl/blog/categorie/onderduiken-bij-ten-haaf-op-dennenoord-in-zuidlaren/